TURJANSKI, Turjansko, Turija
Etimologija
*Turьja pridev u ženskom rodu (obično se podrazumeva reka) od prasl. *turъ ‘divlje goveče Bos primigenius’ (danas izumrlo), odatle naziv stanovnika Turjani, pridev turjanski. (A.L.)
Atribucija
Turjansko
- ravno: Niz Turjansko ravno udariše (EHMuslimanske narodne junačke pjesme, sakupio Esad Hadžiomerspahić, u Banjoj Luci, 1909. (EH) 4:646), MH III,Hrvatske narodne pjesme, skupila i izdala Matica hrvatska. Odio prvi. Junačke pjesme.
I/3. Junačke pjesme (muhamedovske), knjiga treća, uredio Dr Luka Marjanović, Zagreb, 1898. (MH III) 23 - bez atribucije: Mušić Meho ispod Turjanskoga (KH II,Narodne pjesme muslimana u Bosni i Hercegovini, sabrao Kosta Hörmann 1888-1889, knjiga II, drugo izdanje, Sarajevo 1933. (KH II) 65:628); KH II,Narodne pjesme muslimana u Bosni i Hercegovini, sabrao Kosta Hörmann 1888-1889, knjiga II, drugo izdanje, Sarajevo 1933. (KH II) 62; EHMuslimanske narodne junačke pjesme, sakupio Esad Hadžiomerspahić, u Banjoj Luci, 1909. (EH) 4; MH III,Hrvatske narodne pjesme, skupila i izdala Matica hrvatska. Odio prvi. Junačke pjesme.
I/3. Junačke pjesme (muhamedovske), knjiga treća, uredio Dr Luka Marjanović, Zagreb, 1898. (MH III) 21; MH IV,Hrvatske narodne pjesme, skupila i izdala Matica hrvatska. Odio prvi. Junačke pjesme.
I/4. Junačke pjesme (muhamedovske), knjiga četvrta, uredio Dr Luka Marjanović, Zagreb, 1899. (MH IV) 41
- bez atribucije: Sa Turije Musić bajraktara (KH I,Narodne pjesme muslimana u Bosni i Hercegovini, sabrao Kosta Hörmann 1888-1889, knjiga I, drugo izdanje, Sarajevo 1933. (KH I) 22:367)
Geografski položaj
44° 47’ N, 15° 30’ EMesto u Hrvatskoj.
Istorijat
Nalazi se u Krbavi ispod Male Kapele, između Bihaća s jedne i Otočca sa druge strane.
Epski kontekst
U svim pesmama koje ga pominju, ime grada se vezuje za Mušića/Musića barjaktara. Za istu ličnost (u obliku Musić) vezuje se i pomen Turije u KH I, 22, ali je malo teže izjednačiti Turiju i Turjanski. Musić/Mušić barjaktar je u pesmi jedan od sedam pobratima Mujage Poprženovića iz Bihaća (Bišća), što odgovara položaju mesta Turjanski, i delimično je u saglasju sa jednom od Turija kojih u Bosni ima 3: u opštinama Bihać, Konjic i Lukavac. Kako granice u tursko doba nisu mnogo ličile na današnje, moguće je da su Turjanski i Turija dva imena za isto mesto. U pesmama EH 4 i MH IV, 35 izričito se naglašava da je u pitanju polje. Grad je verovatno bio u tom polju.
Literatura
1973 | Imenik mesta и Jugoslaviji, „Službeni list", Beograd 1973. [404] cobiss |
1975 | Вукановић, Т. П.: Насеља у Србији у доба првог српског устанка 1804-1813. год., Врањски гласник XI, Врање, 1-171. [167] |
1994 | Гавриловић, Јован: Речник географијско-статистични Србије, Београд. [178] cobiss |