KARLOBAG, Bag
Karlobag
Istorijski nazivi
Vegium, Scrisia, Bag
Atribucija
- bez atribucije: Iznad Baga, iz Papka kamena (MH IV,Hrvatske narodne pjesme, skupila i izdala Matica hrvatska. Odio prvi. Junačke pjesme.
I/4. Junačke pjesme (muhamedovske), knjiga četvrta, uredio Dr Luka Marjanović, Zagreb, 1899. (MH IV) 36:319)
Geografski položaj
44º 31’ N, 15º 04’ E
Varoš i luka u Velebitskom kanalu (Hrvatska).
Istorijat
U rimsko doba mesto Vegium, a od XIV v. spominje se kao Bag, mesto u posedu krbavskih knezova Kurjakovića. Spominje se 1250. u dokumentu kojim hrvatski ban dopušta ispašu jablaničkim stočarima do Karlobaga, a 1387. krbavski knezovi poveljom utvrđuju granice poseda Bag i daju dopuštenje "varošanim da mogu svoja stada pasti po planinah kneževskih". Kralj Matija Korvin ga preuzima 1480, a 1525. napali su ga i opustošili Turci. Sledećih pedeset godina povremeno je dolazio i u uskočke ruke, sve dok ga 1579. nije obnovio austrijski nadvojvoda Karlo IV, po kome je 1580. i dobio današnje ime. Pod Austrijom je Karlobag bio u sastavu Vojne krajine i poprište povremenih sukoba sa Mlecima, čija ga je flota potpuno razorila 1592.
U njemu su u XVI i XVII v. bili stacionirani podvelebitski, senjski uskoci koji su odatle remetili plovidbu mletačkim brodovima. Oni su proterani 1617. tokom tzv. Uskočkog rata koji se zbog uskoka vodio između Austrije i Venecije. Posle toga mesto je uglavnom zapustelo i do 1680. nije bilo stalno naseljeno. Nakon oslobođenja Like od Turaka 1689, Karlobag je bio prvo upravno središte novooslobođenog područja. Bio je teže bombardovan još dva puta (u Ratu za špansko nasleđe 1704. i u Napoleonovim pohodima 1813).
Epski kontekst
Pominje se kao mesto koje drži izvesni Pavle kapetan, čiju kćer Ružicu prosi Ivan Senjanin.
Literatura
 | 1970 | Vojna enciklopedija, 1-10, Redakcija vojne enciklopedije, Beograd 1970-1975.Beograd 1980. cobiss |