ZVONIGRAD

sl1

Zvonigrad, ostaci starog utvrđenja

sl1

Zvonigrad, panorama

Etimologija

*Zvoni /zvьni gordъ je još praslovenski naziv za utvrđenje snabdeveno zvonima za uzbunu, javlja se kao toponim i u Rusiji (Zvenigorod), Ukrajini (Zvenyhorod), Poljskoj (Zunigród) (Skok III 668a). (A.L.)

Atribucija

Geografski položaj

Srednjovekovni utvrđeni grad na usamljenom uzvišenju uz desnu obalu izvorišnog dela reke Zrmanje, 15,5 km s/z od Knina (Hrvatska).

Istorijat

Podignut je za odbranu doline Zrmanje. Prvi put se pominje 1220. Bivao je u vlasti raznih plemićkih porodica: Nelipaca (Nelipića), Frankopana (Frankapana), Kurjakovića i Karlovića. Utvrđenje je porušeno tokom Kandijskog rata, ali ruševine grada postoje i danas.
Kod Vuka u Rječniku: „zidine od gradića u Hrvatskoj na desnoj strani rijeke Zrmanje […] parietinae quaedam”. U Rječniku JA pominje se kao: „Nekad grad u Bosni a sada ruševine: 1683. Turci u Zvonigradu manastir oboriše, a fra Tadiju živa na kolac metnuše.”

Epski kontekst

Pominje se u KH II, 60 u kontekstu potrage za Fatom, „pravom sestrom” Durutagić Ibre.

Literatura

book1880Rječnik hrvatskoga ili srpskoga jezika, Jugoslavenska akademija znanosti i umjetnosti, I-XIV, Zagreb, с1880-1952.
book1969Српски рјечник истумачен њемачкијем и латинскијем ријечима, сакупио га и на свијет издао Вук Стеф. Караџић, „Нолит", Београд 1969.  cobiss
book1970Vojna enciklopedija, 1-10, Redakcija vojne enciklopedije, Beograd 1970-1975.Beograd 1980.  [s.vv. Grad, Zvonigrad]  cobiss
book1997Hrvatski leksikon, I-II, Naklada Leksikon d.o.o., Zagreb 1997.  [tom II]