Old Slavonic – Greek / Latin Dictionary

a database based on LEXICON PALAEOSLOVENICO-GRAECO-LATINUM by Fr. Miklosich, 1865 edition

[v 1.0]

         
                 

To type search term in Old Slavonic or Greek use onscreen keyboard supllied. ( keyboard icon )
For greek don´t use accents! (you´ll find ´em all!)        For lexical definition search, exact match is highlighted yellow.

книга

Go back to search results' table

f. 1) sg. et pl. γράμμα littera šiš. 46. 50. 201. prol.-cip. op. 1. 236. luc. 23. 38. - ev.-šiš. словѣньскꙑ книгꙑ chrabr. 90. словѣньскы книгы bus. 781. гѹжахѹ словеньскиа книгы bus. 775. книгамь ѹчнти се men.-mih. cyr. 2. наѹчи се ѥлиньстѣй книзѣ prol.-mih. отрока книзѣ наѹчи men.-vuk. книгами ѥлиньсками mat. 33. op. 1. 142. 2) pl. a) γράμμα, γραφή scriptura sup. ostrom. š.-gl. 71. op. 1. 236; 2. 1. 149. 428. šiš. 34. 35. 60. 62. 82. 118. 121. 167. 171. 187. 189. 191. 193. 204. 218. 232. b) βίβλος, βιβλίον liber ostrom. sup. š.-gl. 50. 69. op. 1. 158; 2. 2. 85. ev.-novg. antch. cloz II. 6. svjat.-mat. 10. mat. 30. 33. šiš. 165. 172. 241. krmč.-mih. krmč.-saec. XIII. c) ἐπιστολή epistola sup. 236. šiš. 136. 202. 203. men.-mih. ev.-trn. книгы посланы proph. d) δέλτοι tabulae sup. e) γραφική ars scribendi hom.-mih. двоѥ книгы men.-mih. обоѥ книгы greg.-lab. книгꙑ распѹстънꙑ ἀποστάσιον litterae repudii š.-gl. 50. не знаѥ книгь ἀγράμματος illiteratus men.-mih. книга sup. кънига ostrom. svjat. antch. op. 2. 2. 428. кънига sup. кьнига šiš. 35. 46. 60. 62. 136. 172. 241. гнига lavr.-op. 38. vost. I. 166. nsl. knjige liber croat. knjiga littera verant. serb. knjige liber mik. nserb. knigvy cf. бѹкꙑ.

abbr.:


antch.
anch.
Antiochi pandectes, cod. membr. saec. XI. foll. 310. in 4. russ. bibliothecae voskresenskago novoierusalimskago monastyrja. Archimandritae Amphilochii excerpta habes in Materijaly dla slovarja i grammatiki 5. 161 -190. Specimina leguntur izv. 7. 41-44.     more info
bus.Th. Buslaev, Istoričeskaja christomatija cerkovno-slavjanskago i drevne-russkago jazykov. Moskva. 1861. Continentur vero hoc opere praecipue fragmenta librorum, qui hic notantur: 1) Ev. Ostromiri 1056-1057. 1. 2) Psalt. cum commentariis bibl. publ. petrop. 29. 3) Ev. Mstislavi 1125-1132. 35. 4) Ev. galic. 1114. bibl synod. 41. 5) Sticharium 1157. bibl. synod. 55. 6) Ev. Dobrilo 1164. musei rumjan. 57. 7) Paremejnik chiland. 63. 8) Služebnik Antonii Romani. bibl. synod. 69. 9) Trephologium 1260. bibl. synod. 71. 10) Paremejnik 1271. bibl. publ. petrop. 73. 11) Psalt. 1296. bibl. synod. 83. 12) Sluzebnik Barlaam bibl. synod. 9. 13) Ev. Polycarp. 1307. bibl. synod. 97. 14) Ev. Moysis 1355. bibl. Synod. 113. 15) Sbornik bibl. troick. lavry. 117. 16) Služebnik Cypriani bibl. synod. 135. 17) Ev. scriptum a Luca 1409. bibl. Synod. 139. 18) Prophetae cum commentariis acad. cleric. Mosq. 143. 19) Pentateuchus mus. rumjan. 147. 20) Sbornik societatis antiqq. Mosq. 151. 21) Biblia 1499. bibl. synod. 163. 22) Biblia Skorinae. 197. 23) Apostolus ed. Mosq. 1564. 205. 24) Biblia vulgata. 219. 25) Sbornik Svjatoslavi 1073. bibl. synod. 261. 26) Sbornik Svjatoslavi 1076. 290. 27) Cod. suprasliensis. 30. 5. 28) Gregorius Nazianzenus. 321. 29) Patericum sinaiticum bibl. synod. 333. 30) Ioannes Exarchus 341. 31) Diploma Mstislavi Volodimirovič 1128-1132. 345. 32) Diploma Mstislavi Davidovič 1229. 349. 33) Cyrillus Turov. 355. 34) Krmčaja bibl. synod. 377. 35) Krmčaja 1282. bibl. synod. 379. 36) Diploma Theodori Rostislavič 1284. 409. 37) Patericum 1296. bibl. synod. 411. 38) Prologus bibl. synod. 417. 39) Diploma Iacobi episc. Plock. c. 1300. 42l. 40) Diplomae Andreae Aleksandrovič. c. 1301. 423. 41) Diploma Andreae Aleksandrovič. 1294-1304. 423. 42) Chrabr de litteris. 425. 43)Vitae sanctorum bibl. troick. Lavra 429. 44) Chronica. 439. 45) Zlataja Čepь bibl. troick. Lavra. 477. 46) Sbornik Paisii bibl. kirillo-belozerskij monast. 515. 47) Pčela bibl. synod. 545. 48) Acta iuridica 557. 49) Chronica. 563. 50) Daniel exul. 617. Pčela 51) bibl. synod. 631. 52) Sbornik Mosq. 641. 53) Matica zlataja bibl. publ. petrop. 683. 54) Sbornik rumjanc. musei rumjanc. 695. 55) Chronographum 1494. musei rumjanc. 715. 56) Institutio Petri metrop. kiov. 723. 57) Vitae sanctorum Solovec. bibl. synod. 727. 58) Vitae sanctorum Abraamii et Leontii bibl. synod. 739. 59) Sbornik bibl. synod. 745. 60) Patericum pečeren. 1460. bibl. synod. 759. 61) Menaeum Macarii. 771. 62) Stoglavnik saec. XVII. bibl. synod. 803. 63) Epistola Nicephori metrop. kiov. 907. 64) Georogius Pisida bibl. synod. 915. 65) Gregorius monachus bibl. synod. 923. 66) Chronographum 975. etc.
chrabr.О писменехъ чръноризца Храбра edidit P. I. Šafarik. Pamatky. V Praze. 1851.     more info
cloz II.Glagolita clozianus, cod. membr. saec., uti videtur, X. in fol. foll. 2., sloven. bibliothecae Ferdinandei, quod est Oeniponti. Editus a F. Miklosich, Denkschriften der philos.-histor. Classe der kais. Akademie der Wissenschaften vol. X. 195-214. Numerus lineam indicat.
croat.
kroat.
Kroatisch.
cyr.Vita Cyrilli. E codicibus saecc. XV. XVI. et XVII. serb. edidit P. I. Šafarik in Pamatky. V Praze. 1851.
ev.-novg.Evangelium апракосъ, cod. membr. saec. XII. (1118-1128) foll. 231. in fol. russ. Izvestija 10. 73.     more info
ev.-šiš.[Undefined by Fr. Miklosic] = Четворојеванђеље, срп., крај XIII--поч. XIV в. Пергамент, 391 лист, 210х130 мм. Записи. НУК Копитар 12. Лит.: Димитрије Богдановић, Инвентар ћирилских рукописа у Југославији (XI-XVII века), Београд, Српска академија наука и уметности, 1982. Стр. 124. Бр. 1861.
ev.-trn.
trn.
Evangelium. cod. membr. et chart.: primum et quartum folium quaternionis membranea, secundum et tertium chartacea sunt, saec. XIII. (1273) foll. 245. in 8. bulg. olim A. de Mihanović. Epilogus: в(ь) лѣто .ѕѱка. (litteris ка super-scriptum est на, recte па) цар(ьствоу)ющоу благовѣрномоу царю (Ко)станд(ин)оу и Михаилоу, сыноу его, обладающоу вьсѣми бльгары, и при патриарсѣ Игнатии бльгаромь заче се и сьврьши се тетраеугль сии потьщаниемь и цѣною ѥромонаха .Маѯима а роукою прозвутера драгые. писаны же соуть вь цари градѣ Трьновѣ. да до его доидеть, исправѣите, а не кльнѣте писавшаго ю. Vide Izvestija 7. 154. Engel, Geschichte der Bulgaren 424-426.
greg.-lab.v. leont. = Leontius. Vita S. Gregorii Agrigentini et Ioannis eleemosynarii, cod. chart. saec. XV. foll. 190. in fol. serb. bibliothecae publicae labacensis I. 1. a. леѡньтия презвитера. чрьноризьца и игоумена монастыра светаго Савы римьскаго града, повѣсть житию и чюдесемь григория, епископа бывшааго краганьсцѣи црькви. II. 80. a. ѡ вьзвращении мощемь светаго иѡанна. III 99. b. леѡньтия, епископа неѡполѣ купрьскаго острова, ѡ останьцѣ жития архиепископа алеѯаньдрьскаго иѡаньна милостиваго.
hom.-mih.Homiliae variorum, cod. membr. saec. XIII. foll. 203. in fol. serb. olim Ant. de Mihanović. v. cloz. II. 5. (Denkschriften der kais. Akademie der Wissenschaften. 10. 197.)     more info
krmč.-mih.Krmčaja, cod. membr. anni 1262. foll. 398. in fol. serb. olim A. de Mihanović. потьщаниѥмь и любовию многою и желаниѥмь измлада богочьстивааго и всеосвещенаго ѥпискоупа всеѥ зетьскыѥ области господина ми и отьца кур Неофита испльняющаго все недостатьчноѥ светьіихь писании светои црькви архангелоу Михаилоу на мѣстѣ глаголемѣмь Иловицѣ вь лѣто .ѕѱо. Recentioribus manibus: великодеиствени боже. ова книга веле мо е, оть како е писана .ѹѯе. леть до лета оть битиа .зсле. а оть ваплщениа христова .аѱкз. (1727). писахь сие азь послед... стра... срьбскаго прѣстола Пеку Арсении четврьти июля .д. Арьсении m. p. ove e starinsci zaconic velmi prav i dobar. potreba e nega se drsati. pisa sie az patriarca servisci Arsenie meseza genvara 27 v Scopli. нашимь ракамомь .аѱкѳ ге. кз. Sequuntur anni conciliorum. преписахь сіе азь куріль игѹмень марковаго манастіра светомѹ Димитрию тетоець .аѡз. (1807) при митрополита курь аѳима.     more info
krmč.-saec. XIII.[Undefined by Fr. Miklosic] cf. krmč.-rum. et krmč.-rjaz.
lavr.-op.Lavrovskij, A. P. Opisanie semi rukopisej imp. Sanktpeterburgskoj publičnoj biblioteki. Moskva. 1859. russ.     more info
luc.[Undefined by Fr. Miklosic] = Testamentum novum: Lucas
mat.Materialy dlja istorii pismen vostočnych, grečeskich, rimskich i slavjanskich. Moskva. 1855. Continentur hoc opere excerpta ex his codicibus: 1) Izbornik svjatoslavov anni 1073. pag. 5. 2) Evangelium anni 1144. 11. 3) Sticharium mesjačnyj anni 1157. 18. 4) Apostol tolkovyj anni 1220. 20. 5) Psalterium anni 1296. 24. 6) Evangelium anni 1307. 30. 7) Evangelium anni 1355. 37. 8) Služebnik anni 1400. 39. 9) Evangelium anni 1409. 41. 10) Biblia anni 1499. 44. 11) Evangelium anni 1537. 56.     more info
men.-mih.Menaeum, cod. chart. saec. XVI. foll. 420. in fol. serb. olim A. de Mihanović.     more info
men.-vuk.Menaeum mensium a septembri usque ad ianuarium serb. olim Vuk Stef. Karadžić, nunc bibliothecae palatinae vindobonensis.     more info
mik.Mikalja Jakob, Thesaurus linguae illyricae. Laureti. 1649.     more info
nserb.
nsrb.
Niederserbisch.
nsl.Neuslovenisch.
op.Opisanie slavjanskich rukopisej moskovskoj sinodalьnoj biblioteki (A. Gorskij. K. Novostrujev). Moskva I. 1855, II. 1. 1857. II 2. 1859. Descriptos habes libros hic notatos, vol. 1. 1) Biblia a. Biblia: anni 1499. b. anni 1558. c. Biblia saec. XVI. pag. 1. 2) Biblia veteris testamenti saec. XVIII. 164. 3) Pars bibliorum veteris testamenti saec. XVI. 180. 4) Psalterium anni 1296. 181. 5) Psalterium saec. XVI. 186. 6) Psalterium saec. XVI. 188. 7) Psalterium saec. XVII. 190. 8) Pars bibliorum veteris testamenti saec. XVI. 196. 9) Prophetae saec. XVI. 202. 10) Prophetae saec. XVI. 207. l1) Evangelia 1144. 208. 12) Evangelia 1307. 215. 13) Evangelia 1354. 218. 14) Evangelia 1355. 220. 15) Evangelia 1357. 221. 16) Evangelia 1358. 223. 17) Evangelia 1383. 224. 18) Evangelia 1409. 227. 19) Evangelia saec. XIV. 229. 20) Evangelia saec. XIV-XV. 231. 21) Evangelia saec. XIV-XV. 232. 22) Evangelia saec. XIV-XV. 233. 23) Evangelia saec. XV. 264. 24) Evangelia saec. XV-XVI. 265. 25) Evangelia saec. XVI. 266. 26) Evangelia et Apostolus saec. XVI. 267. 27)Evangelia saec. XVI. 274. 28) Evangelia 1537. 274. 29) Evangelia saec. XVI. 276. 30) Evangelia saec. XVI. 277. 31) Evangelia et Apostolus saec. XVI. 278. 32) Evangelia saec. XVI. 279. 33) Evangelia saec.XVI-XVII. 280. 34) Evangelia saec. XVII. 281. 35) Evangelia saec. XVII. 283. 36) Apostolus 1307. 292. 37) Apostolus 1309-1312. 294. 38) Apostolus saec. XVI. 298. 39) Apostolus saec. XVI. 315. 40) Apostolus saec. XVI. 316. 41) Apostolus saec. XVI. 317. 42) Apostolus saec. XVI. 319. 43) Apostolus saec. XVI. 324. 44) Apostolus saec. XVI-XVII. 325. Vol. II. Pars prior, continens scripta patrum ecclesiae sripturam sacram explicantia. I) Exarchus bulg. Hexaemerum anni 1263. pag. 1. Hexaemerum eiusdem saec. XV. 30. 2) Hexaemerum eiusdem saec. XVI. 34. 3) Hexaemerum eiusdem saec. XVI. 36. 4) Hexaemerum eiusdem saec. XVII. 38. 5) Hexaemerum eiusdem saec. XVII. 42. 6) Hexaemerum S. Basilii saec. XVII. 44. 7) Ioannis Chrysostomi in genesin saec. XV. 45. 8) Olympiodori Alexandrini et aliorum in librum Iob 1412. 53. 9) Athanasii Alexandrini in psalmos 10) 1546. 59. Idem saec. XVI. 60. 11) Idem saec. XVI. 61. 12) Idem saec. XVI. 62. 13) Idem 1647. 63. 14) Idem saec. XVII. 64. 15) Idem 1278. 72. 16) In psalmos, versio Maximi Graeci saec. XVI. et XVII. 83. 17) 1n psalmos versio Demetrii saec. XVII. 101. 18) 1n prophetas saec. XVI. 109. 19) Ioannis Chrysostomi in Matthaeum saec. XVI. 118. 20) S. Ioannis Chrysostomi in Ioannem saec. XVI et XVII. 120. 21) Theophylacti bulg. archiep. in Matthaeum et Marcum saec. XVI. 124. 22) Eiusdem in Lucam saec. XVI. 128. 23) Eiusdem in Ioannem et Marcum saec. XV. 128. 24) Eiusdem in Marcum saec. XVI. 129. 25) Eiusdem in Lucam saec. XVI. 130. 26) Eiusdem in Ioannem saec. XVI. 131. 27) Apostolus cum commentariis 1220. 141. 28) Idem saec. XV. 154. 29) Idem saec. XVI. et XVII. 168.30) Epistolae cum commentariis saec. XVII. 187. 31) Theophylacti bulg. archiep. commentarii in epistolas ad Romanos et primam ad Corinthios saec. XVII.. 188. 32) Andreae archiep. caesar. in apocalypsim saec. XVI. Vol. II. pars posterior: continens scripta patrum ecclesiae dogmatica et moralia. 33) Dionysius Areopagita saec. XVII.. 1. 34) Ignatii epistolae saec. XVII.. 13. 35) Methodius Patarensis saec. XVI. 16. 36) Athanasii Alexandrini in Arianos saec. XV. 32. 37) Idem saec. XVII.. 42. 38) Eiusdem opera quaedam saec. XVII. 43. 39) Cyrillus archiep. hierosolym. saec. XII. vel XIII. 44. 40) 1dem saec. XVI. 62. 41) Gregorius Theologus saec. XIV. 68. 42) Idem saec. XV. XVI. XVII. 90. 43) Ioannis Chrysostomi homiliae quaedam saec. XVI. 111. 44) Margarita ex Ioannis Chrysostomi operibus 1499. saec. XVI. 119. 45) Eiusdem varia opera 1693. 213. 46) Silvester et Antonius 1512. saec. XVII. 142. 47) Isaac Syrus saec. XVI. XVII. 156. 48) Isaac Syrus et alii saec. XVII. 185. 49) Ioannis climax saec. XIV. XV. XVI. XVII. 193. 50) Abbas Dorotheus saec. XVII. 219. 51) Gregorius papa saec. XVII. 228. 52) Antiochi pandectes saec. XIV. vel XV. 247. 53) Maximus confessor Theodorus edess. et Nilus saec. XIV. vel XV. 283. 54) S. Ioannes damasc. de vera fide, versio Ioannis exarchi saec. XIII. 288. 55) Idem saec. XVI. 307. 56) S. Ioannis Damasceni opera quaedam saec. XVI. et XVII. 319. 57) Theodorus stud. saec. XVII. 323. 58) Izbornik anni 1073. 365. 59) Izbornik 1403. 406. 60) Constantinus bulg. presbyt. saec. XIII. 409. 61) Simeon et Petrus Damascenus saec. XV. XV. 434. 446. 62) Petrus Damascenus saec. XVI. 445. 63) Simeon saec. XVII. 447. 64) Philippus Dioptra saec. XV. XVII. 449. 65) Gregorius Sinaita saec. XV. XVII. 465. 66) Gregorii (Palamae) et Nili (Cabasilae) in latinos saec. XV. XVI. XVII. 471. 67) Simeonis archiep. thessal. opera saec. XVII. 486. 68) Nilus (Nila Sorskago slova) saec. XVI. XVII. 505. 69) Iosif Volokolamskij saec. XVII. XVIII. 509. 70) Maximus Graecus saec. XVI et XVII. 520. 71) Confessio fidei orthodoxae saec. XVII. 591. 72) Demetrius metropolita Rostovensis saec. XVIII. 610. 73) Izbornik saec. XV et XVI. 621. 74) Homiliae saec. XVI. et XVII. 657. 75) Toržestvennik 1675. 673. 76) Homiliae saec. XVII. 683. 77) Izbornik saec. XVII. XVIII. 684.     more info
ostrom.Evangelium, cod. membr. anni 1056-57. foll. 294. in fol. Russ. Editum ab Alexandro Vostokov. Petropoli. 1843. Učnyja zapiski 2. 2. 6. слава тебѣ, господи цѣсарю небесьныи, яко съподови мѧ написати еуаггелиѥ се. почахъ же ѥ писати въ лѣтѣ .ѕфѯд., а оконьчахъ ѥ въ лѣтѣ .ѕФѯе. etc. азъ Григории дияконь написахъ еуаггелие ; Cfr. bus. = Th. Buslaev, Istoričeskaja christomatija cerkovno-slavjanskago i drevne-russkago jazykov. Moskva. 1861 ; izv. = Izvestija imperatorskoj akademii nauk. Sanktpeterburg. Volumen X. Continet drevnije pamjatniki russkago pisЬma i jazyka.     more info
prol.-cip.Prologus, cod. chart. saec. XVI. in foll. serb. Timothei Cipariu canonici.
prol.-mih.Prologus, cod. membr. saec. XIV. foll 294. in fol. serb. e russico factus, olim A. de Mihanović et alius saec. XVI. (1572) foll. 278. in fol. eiusdem Mihanović.     more info
proph.
proph.-mat.
proph.-vost.
Prophetae cum commentariis, duo codd. I cod. saec. XV. musei Rumjancov; II cod. chart. saec. XV. in fol. russ., descriptus e cod. anni 1047, scripto попъ оупирълихыи, pro principe novgorodensi Vladimiro Jaroslavičo, decem annis ante Ostromiri evangelium, Theodori I. Nemilov Petropoli. Usi sumus apographo, quod nobis, cum communicavit A. Hilferding, additis vocabulis a Vostokio suo lexico illatis. Mat. 44. Učenyja zapiski 2. 2. 3. Materialy dlja Slovarja 2. 561. Op. 1. 112.
š.-gl.
šaf.-gl.
šaf.-glag.
Pamatky hlaholskeho pisemnictvi vydal P. I. Šafarik. Predchozi cvičeni 37-42. evangelistare assemaniova 43-47. Ze čtveroevangelia V. Grigoroviče 47-50. Zlomek čtveroevangelia u A. Mihanoviče 50-52. Z rukopisu hrabete P. Cloza 52-54. Hlaholske vstavky praxapostolare ochridskeho u V. Grigoroviče 54. Okres chorvatsky a Pisemnictvi duchovni 55-92. Pisemnictvi svetske 92-100.     more info
serb.Serbisch.
šiš.Apostolus, cod. membr. anni 1324. foll. 226. in serb. monasterii Šisatovac. Editus a Fr. Miklosich. Vindobonae 1853. Cf. Izvestija 1853. 346. 348.     more info
sup.Monumenta linguae palaeoslovenicae e codice suprasliensi edidit F. Miklosich. Vindobonae. 1851. slov. Est vero codex membr. saec. XI. slovenicus, cuius pars, folia 118., servatur in bibliotheca publica labacensi; reliqua 167. quo delata sint, nobis non innotuit. Cf. Bibliografičeskija listy 1825. 14. Učenyja zapiski 2. 2. 80-91. S. Ioannis Chrysostomi homilia in ramos Palmarum edita a F. Miklosich. Vindobonae. 1844. Vitae Sanctorum editae a Fr. Mliklosich. Vindobonae. 1847. Izvestija vtorago otdelenija akademii nauk. vol. V. (1856.) 335. 336.     more info
svjat.Izbornik, cod. membr. anni 1073. foll. 266 in fol. russ., slovenice versus pro bulgarorum imperatore Simeone., descriptus a diacono Ioanne pro duce Svjatoslavo. Dobrovsky, Institutiones 673. apographum musei Rumjancov Vostokov, op. 499. mat. 5. op. 2. 2. 365. Učenyja zapiski 2. 2. 41.     more info
svjat.-mat.
verant.[Undefined by Fr. Miklosic] = Verantius, Faustus, Dictionarium quinque nobilissimarum Europae linguarum Latinae, Italicae, Germanicae, Dalmatiae & Ungaricae. Venetiis: apud Nicolaum Morettum 1595. 128 S.     more info
vost.cf.: A. Ch. Vostokov, Slovarь cerkovno-slavjanskago jazyka. Sanktpeterburg. 1858-1861.

Go back to search results' table